Asgari ücret 2022 yılında yeniden belirlenecek. Yapılacak zam ile birlikte asgari ücretin önümüzdeki yıl 3 bin lirayı aşacak. Asgari ücretin net ve brüt zammı ile ilgili tüm detaylar rehberimizde.
Türkiye’de her yıl asgari ücret genel olarak enflasyon oranlarına yakın bir seviyede artış göstermektedir. Asgari ücret uygulaması ise genellikle yıl sonlarında toplanan Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirleniyor. 2022 asgari ücret ile ilgili çalışmalar önümüzdeki ay asgari ücret tespit komisyonun toplanması ile başlayacak.
Türkiye’de asgari ücret uygulaması 1967 yılından itibaren ilgili komisyonun çalışmaları neticesinde belirlenmektedir. İlgili komisyonda devlet, işçi ve işveren temsilcileri bulunmaktadır. 2022 asgari ücreti ne kadar olacak ve asgari ücret zammı ne düzeyde olacak sorularının cevabı bu yılın son gününe kadar ilgili tespit komisyonu tarafından belirlenmek zorundadır.
İÇİNDEKİLER
Türkiye’de asgari ücretin uygulanması 1967 yılından itibaren kesintisiz olarak Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirlenmektedir.
İlgili komisyonda 15 üye bulunmaktadır. Bunlar;
Son yıllarda temsil edilen işçi örgütü TİSK olurken, işveren örgütü ise TÜRK-İŞ olmuştur.
Komisyon genellikle bir yılın Aralık ayının ilk gününde toplanır. Karar vermek için 31 günleri bulunmaktadır. Yılbaşı öncesinde karar alınması zorunludur. Komisyona başkanlığı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı başkanlık etmektedir.
Komisyonda kararlar oy çokluğu ile alınıyor. Toplamda 3 oy hakkı bulunması münasebetiyle 2 tarafın bir rakamda uzlaşması durumunda teklif gerçekleşmektedir. DİSK-AR tarafından 2017’de yapılan bir araştırmaya göre, son 18 yılda ilgili komisyonun aldığı 18 karardan 13’ü İŞVEREN ve DEVLET temsilcilerinin uzlaşısı ile alındı. Sadece 3 yılda oy birliği elde edildi. 2022 yılında da Asgari Ücret Tespit komisyonun oy birliği ile karar alınması beklenmiyor.
Asgari ücret ile ilgili toplantı genellikle Aralık ayının başında görevdeki Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı’nın çağrısı sonrasında başlatılır. Bu toplantılar genellikle 30 gün sürmekte ve asgari ücret ile ilgili nihai karar yine ilgili bakan tarafından Aralık ayının son günlerine yakın bir tarihte kamuoyu ile paylaşılmaktadır. Dolayısıyla asgari ücretin yılbaşından önceki hafta açıklanması bekleniyor.
Bu yıl da asgari ücret 2021 yılını Aralık ayında belirlenecek.
Türkiye’de asgari ücretin belirlenmesinde ilgili komisyonun getirdiği tüm raporların dışında Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı bir işçinin aylık gıda harcaması verisi göz önüne alınmaktadır.
Bunlar dışında komisyon dilediği yetkin kurumlardan veya ehil insanlardan görüş alabilmektedir.
Genellikle asgari ücret şu veriler göz önüne alınarak tespit edilmektedir:
Türkiye’de yıllara göre asgari ücret genellikle enflasyon oranlarına yakın bir şekilde zamlanmıştır. 2022 yılında da yüzde 22 civarındaki enflasyon oranlarına yakın bir şekilde zam alması beklenmektedir.
Orta Vadeli Program ve Merkez Bankası’nın Piyasa Katılımcıları Anketi göz önüne alındığında 2021 yılının enflasyon oranının yüzde 16 civarında olması bekleniyor. Genellikle asgari ücret bu orandan 5-6 puan fazla bir şekilde zamlanmaktadır. Dolayısıyla 2022 yılında asgari ücretin 3400 ile 3500 lira arasında olması beklenmektedir.
2022 yılında asgari ücrete yüzde 22 zam yapılması durumunda tüm işçi kesimleri için asgari ücretler şöyle olacak:
MEDENİ DURUMU | 2021 ASGARİ ÜCRETİ | 2022 TAHMİNİ ASGARİ ÜCRETİ (Yüzde 22 zamlı) |
Bekar | 2.825 TL | 3.446 TL |
Evli – eşi çalışmayan | 2.879 TL | 3.512 TL |
Evli – eşi çalışmayan 1 çocuklu | 2.919 TL | 3.561 TL |
Evli – eşi çalışmayan 2 çocuklu | 2.960 TL | 3.611 TL |
Evli – eşi çalışmayan 3+ çocuklu | 3.013 TL | 3.673 TL |
Evli – eşi çalışan | 2.825 TL | 3.446 TL |
Evli – eşi çalışan 1 çocuklu | 2.866 TL | 3.496 TL |
Evli – eşi çalışan 2 çocuklu | 2.906 TL | 3.545 TL |
Evli – eşi çalışan 3 çocuklu | 2.960 TL | 3.611 TL |
Evli – eşi çalışan 4 çocuklu | 2.986 TL | 3.513 TL |
Evli – eşi çalışan 5+ çocuklu | 3.013 TL | 3.675 TL |
Türkiye’de son 10 yılda asgari ücretin tarihsel gelişimi şöyle oldu:
YIL | BRÜT ASGARİ ÜCRET | NET ASGARİ ÜCRET |
2022 | 4.400 TL (tahmini) | 3.446 TL (tahmini) |
2021 | 3.577 TL | 2.825 TL |
2020 | 2.943 TL | 2.324 TL |
2019 | 2.558 TL | 2.020 TL |
2018 | 2.029 TL | 1.603 TL |
2017 | 1.777 TL | 1.404 TL |
2016 | 1.647 TL | 1.300 TL |
2015 | 1.273 TL | 1.000 TL |
2014 | 1.071 TL | 891 TL |
2013 | 978 TL | 803 TL |
2012 | 940 TL | 739 TL |
2011 | 837 TL | 658 TL |
2022 yılının asgari ücretinin belirlenmesi sürecinde çıkan son haberler ve gelişmelerini detaylı olarak aktaracağız.
Önceki gün Tv100 ekranlarında konuşan AKP Grup Başkanvekili Cahit Özkan, asgari ücrete ilişkin yapılacak zam hakkında işçi kesimlerine yönelik umut verici açıklamalarda bulundu. 2022 yılı için geçerli olacak olan asgari ücretin önemli düzeyde artacağına yönelik sinyali verdi.
Cumhur İttifağı’nın ortağı konumunda bulunan Milliyetçi Hareket Partisi’nin (MHP) asgari ücrete ilişkin açıklaması kamuoyu tarafından merakla bekleniyordu. MHP Genel Başkan Yardımcısı bu konuda özellikle işçi kesimlerini tatmin edecek önemli açıklamalarda bulundu.
Türkiye’de işverenlerin en yoğun olarak bulunduğu sendika olan Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) 2022 yılında yapılacak olan asgari ücret zammına yönelik bir açıklama yaptı. İşçi kesiminin beklentilerine uygun bir açıklama yapan TİSK, önümüzdeki ay başlaması beklenen asgari ücret tartışmaları öncesinde kamuoyunu rahatlattı.
Önceki gün TBMM’de gerçekleştirilen Plan ve Bütçe Komisyonu’nda HDP ve CHP’li milletvekilleri asgari ücret için eylem gerçekleştirildi. Komisyon toplantısı sık sık muhalefet milletvekillerinin protestoları ile bölündü.
Asgari ücret ile ilgili olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanlığı bir kamuoyu araştırması yapacak. Alınan bilgilere göre, ilgili bakanlık Türkiye’nin her noktasında işçi, işveren ve profesyonellere yönelik bir anket gerçekleştirerek. Ankette vatandaşın asgari ücret ile ilgili beklentileri ele alınacak.
Asgari ücret ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, asgari ücret tespit komisyonun yakında toplanacağını ifade ederek, “Çalışanlarının refahını etkileyecek bir rakam belirlemek üzere çalışacağız. Tespit komisyonu yakında toplanmaya başlayacak” dedi.
2022 asgari ücreti zammı ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Hak-İş Başkanı Mahmut Arslan, “Pandeminin etkileri hızla azalıyor, ekonomik büyüme devam ediyor. Bu süreçte işverenler büyümede en büyük payı oluşturan işçilere cömert davranmalıdırlar. Konfederasyon olarak 2021 yılı enflasyon oranlarının üzerinde bir zam talep edeceğiz.” dedi.
Asgari ücret tespit komisyonunun yapısını eleştiren Arslan, “Türkiye’de asgari ücreti belirleyen komisyonun yapısı demokratik değil. Ülkemizin en büyük toplu iş sözleşmesi için karar alınan bu komisyonun yapısı doğru değil. İşçilerin çok daha geniş katılımlı bir şekilde temsil edilmesi gerekiyor. Ayrıca işçiler dışında emeklilerin de komisyonda bulunuyor olması gerekiyordu.” ifadelerini kullandı.
Türk-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, 2022 yılının asgari ücreti hakkında değerlendirmelerde bulunarak, “2022 yılı asgari ücret zammı 45 seneye bedel olacak. Bugün ülkemizde 7 milyon insan açlık sınırının altında bir gelir ile hayatını idame ettirmeye çalışıyor. Bu yıl belirlenecek olan asgari ücretin on yıllardır süregelen mağduriyetleri ortadan kaldırmasını bekliyoruz. Artık asgari ücretin insan onuruna yakışır bir rakama ulaşması gerekiyor. 45 yıldır asgari ücret belirleniyor, gelin bu sene tüm toplumun ortak kararı olsun.” dedi
Siyasi örgütlenmeye izin verilmesi gerektiğini belirten Atalay, “Bugün Türkiye’de her kurum asgari ücreti övüyor ya da eleştiriyor. Ancak bu kurum veya işletmelerde örgütlenmeye izin verilmiyor. Siyasi partinin, belediyenin ya da şirketin sendikası olmaz. İşçinin sendikası vardır. O nedenle başta siyasiler olmak üzere herkes sendikalaşmayı teşvik etmelidir” ifadelerini kullandı.
Basına yansıyan iddialara göre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ilgili bakanlığa asgari ücret ile ilgili talimat verdi. Basına yansıyan iddialara göre, 2022 yılı asgari ücretinin ciddi bir zam alması bekleniyor. Özellikle gıda enflasyonunda yaşanan fahiş artış nedeniyle asgari ücretin yüzde 30’dan fazla zam alması da konuşulan konulara arasında yer alıyor.
Hükümetin basın organları arasında gösterilen Sabah Gazetesi’nin yazarı Dilek Güngör, 2022 yılında asgari ücretin minimum 3600 TL olması gerektiğini belirtti. Asgari ücret üzerinde olan vergilerin de kaldırılması gerektiğini belirten Güngör, “Gıda enflasyonu yüzde 30’un üzerinde bulunuyorken asgari ücrete yüzde 20 zam yapmak doğru olmaz. Önümüzdeki yılın bütçesinde daha az açık oluşacağı için dolaylı vergilerin payı azaltılabilir ve asgari ücrete zam yapılabilir. Asgari ücretin 3600 TL yapılması ile birlikte, asgari ücret ile ev geçindirmeye çalışanlar belki bir nebze olsun rahatlar.” dedi.
Döviz kurunda yaşanan yükselişler ile birlikte yılbaşında brüt asgari ücret 392 Dolar seviyesinde bulunuyorken şuanda 329 Dolar’a kadar düştü. Ekonomistler durumun gün geçtikçe daha kötüye gideceği uyarısında bulunuyor. Bu seviye Avrupa’nın en düşük asgari ücretinin uygulandığı Bulgaristan’ın bile altına düştü. 2021 yılı itibarıyla Bulgaristan’da asgari ücret 332 Dolar seviyesinde bulunuyor.
Türk Lirası’ndaki değer kaybı nedeniyle önümüzdeki günlerde brüt asgari ücretin dahi 300 doların altına düşmesi bekleniyor. Dolayısıyla hükümet temsilcilerinin asgari ücrete ciddi bir zam yapması beklenmektedir.
Asgari ücret üzerindeki vergilerin kaldırılması için uzun bir süredir girişimde bulunan CHP, bunu meclise taşımaya hazırlanıyor. CHP’den alınan bilgilere göre, CHP kurmayları MHP’yi ikna etmeye çalışıyor. Yeşil ışık alınması durumunda CHP’nin teklifi meclise getireceği belirtiliyor.
CHP, 365 günün 122 gününde vergileri ödemek için çalıştığını belirterek, söz konusu vergilerin derhal kaldırılması gerektiğini savunuyor.
Asgari ücretin 2022’de çok iyi bir seviyeye çıkartılacağını belirten AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Vedat Demiröz, Anadolu Ajansı‘na yaptığı değerlendirmede ” Ak Parti olarak son dönemde haftaya çok sayıda toplantı gerçekleştiriyoruz. Mecliste ise bütçe görüşmeleri sürüyor. 2022 yılı asgari ücreti için şunu söyleyebilirim, asgari ücret ile geçinebilecek bir seviyeyi istiyoruz. Artık işverenlerimizin bugüne kadar ‘Maliyetler yükseliyor’ demesine rağmen bu gemide hepimiz varız, onlar da kazanacak ama çalışanlar da kazanacak. En azından insani bir şekilde yaşama seviyesine getireceğiz. İlgili çalışmaları Cumhurbaşkanına sunacağız.” ifadelerini kullandı.