Oto Kurtarma – Çekici İşi Yapmak

20 milyondan fazla aracın bulunduğu Türkiye’de insanların araç bakımlarını sıklıkla aksatması bir gerçektir. Ayrıca Avrupa’da en fazla kaza oranı olan ülkeler arasında yer alıyoruz. Son olarak kurallara pek riayet etmememiz nedeniyle; oto kurtarma – oto çekici işi yapmak karlı ve potansiyeli yüksek iş fikirleri arasında yer almaktadır.

Oto kurtarma işi yapmak düşündüğünüz kadar kapsamlı ve sorunlu bir iş fikri değildir. Gerekli şartları karşılayan herkes ülkemizin herhangi bir noktasında oto çekici işi yapabilir. Ortalama olarak 150 bin liralık sermaye ile başlamanın mümkün olduğu karlı iş fikirleri arasında yer alıyor.

İŞİN NİTELİĞİ

Oto kurtarma ve çekici işinin ana niteliği; yolda kalan araçların tamir servislerine, kurallara uymayan araçların yetkili otopark alanlarına ve kaza yapan araçların da araç sahiplerinin belirlediği alanlara çekilmesiyle gerçekleştiriliyor. Ülkemizde araba çekici işine olan talep ciddi düzeydedir. Her şehirde ortalama olarak 20 bin nüfus için 1 çekici genellikle yeterlidir.

Sektöre girmeyi planlıyorsanız çekici sayısına yönelik kendi başınıza bir araştırma yapmanızı öneririz. Sektörde boşluk yoksa; iş elde etmek zor olabilir. Rekabet şartları için büyük çekici firmalarının çalışma ve fiyat düzeylerine yönelik araştırma yapmaya odaklanın.

EHLİYET ve K BELGESİ ALMAK

Oto kurtarıcı ve çekici işini yapmak için en gerekli belge elbette C Ehliyeti ve K Belgesidir. C Ehliyeti herhangi bir ehliyet kursu aracılığıyla 1 ay içerisinde alınabilmektedir. K Belgesi ise Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı üzerinden başvurularak alınabiliyor. K belgesi almak eskiye nazaran çok daha kolay, zira e-Devlet üzerinden 6 adımda K belgesi başvurusunda bulunabilirsiniz. Elbette K Belgesi ücretlidir.

Bu ücretler:

K1 yetki Belgesi yenilenme ücretleri:
– K1 Yetki Belgesi Ücreti : 12,373.TL. – % 5 Yenileme Ücreti : 618.TL.
– Yenileme esnasında belgede kayıtlı her araç için taşıt kartı ücreti : 74TL
– K1* Yetki Belgesi Ücreti : 3.093TL. – % 5 Yenileme Ücreti : 154.TL.
– Yenileme esnasında belgede kayıtlı her araç için taşıt kartı ücreti : 74TL

K2 yetki Belgesi yenilenme ücretleri:
– K2 Yetki Belgesi Ücreti : 12.373.TL. – % 5 Yenileme Ücreti : 618.TL.
– Yenileme esnasında belgede kayıtlı her araç için taşıt kartı ücreti : 74TL
– K2* Yetki Belgesi Ücreti : 3.093.TL. – % 5 Yenileme Ücreti : 154.TL.
– Yenileme esnasında belgede kayıtlı her araç için taşıt kartı ücreti : 74TL

K3 yetki Belgesi yenilenme ücretleri:
– K3 Yetki Belgesi Ücreti : 6.186.TL. – % 5 Yenileme Ücreti : 309.TL.
– Yenileme esnasında belgede kayıtlı her araç için taşıt kartı ücreti : 74 TL

ÇEKİCİ SATIN ALMAK

Oto kurtarma ve çekici hizmeti vermek için en az bir çekici satın almanız gerekir. Ülkemizde çekici ve kurtarıcı araçları performanslarına, markalarına ve ikinci el düzeyine göre fiyatlandırılmaktadır. Ortalama olarak işinizi görecek bir çekici aracı için 120 bin liraya ihtiyacınız bulunacak. Bu işe ilk kez giriyorsanız, sıfır araç almak yerine ikinci el araç almanızı öneririz. Elbette taksitli almayı planlıyorsanız, sıfır araç almanız gerekecek.

Çekici hizmetini vermek üzere K belgesi ve ehliyet ücretlerini de göz önünde bulundurmanızı öneririz.

ÇEKİCİ HİZMETİ VERMEK

Şehir ve ilçelerde halihazırda oto çekici ve kurtarıcı hizmeti veren çok sayıda işletme ve şahıs bulunuyor. Bunların yerine piyasada yer edinmek için ciddi düzeyde bir reklam çalışmasına ihtiyacınız olacak. Bu iş genellikle telefonlar üzerinden yürütülmektedir. Bu nedenle cep telefonunuz olabildiğince fazla sayıda araç sahibinde olmalıdır. Sanayideki ustalar aracılığıyla, araç sahiplerine bir broşür verebilirsiniz.

Bir internet sitesi ve sosyal medya hesabı açabilirsiniz. Elbette yoğun bir ziyaretçi elde etmek zordur ancak Google Adwords ve diğer sosyal medya hesaplarının lokasyon bazlı aramalara yönelik reklam seçeneklerini değerlendirebilirsiniz.

KARLI BİR İŞ Mİ?

Oto çekici ve kurtarma hizmeti iş alabildiğiniz ölçüde çok karlı bir iş fikridir. Ortalama olarak günlük 4-5 çekici hizmeti sağlayan oto çekici araçları aylık 15 bin liraya kadar gelir elde etmektedir. Çekicilerin aylık düzeydeki bakım, yakıt ve vergi masrafları ise 3-4 bin lira civarında bulunuyor. Ortalama olarak iş yapan bir çekici için aylık net kar düzeyi 10-12 bin lira civarında bulunmaktadır.

Küçük şehirlerde elbette her gün 4-5 çekici hizmeti vermek düşündüğünüz kadar kolay olmayabilir. Mutlaka cep telefonu numaranızın ciddi düzeyde araç sahiplerine yayılması gerekir.

YETKİLİ ARAÇ ÇEKME İŞLEMLERİ

Şehir ve ilçelerde yasalara uygun hareket etmediği çekilen ve kazalar sonrasında polis eşliğinde çekilen araçlar için yönetmeliği iyi bir şekilde öğrenmelisiniz.

İlgili yönetmelik şöyle:

Araç çekme ve kurtarma işlemleri, işletmecilerin bulundukları Belediye sınırları ölçü alınarak meydana gelen kazada gereksinim duyulabilecek araçların niteliklerine ve cinslerine göre gruplandırılmak suretiyle yürütülür.

Çekici ve Kurtarıcı Hizmetlerini yerine getirenler 4 ana kategoride sınıflandırılmıştır.

A Sınıfı Çekici ve Kurtarıcılar:

Çekici, Yarı Römork, İş Makinesi ve Azami Yüklü Ağırlığı 12 Ton ve üzerinde bulunan Kamyon ve yolcu taşıma kapasitesi 30 kişi üzerinde olan Otobüs cinsi araçların karışmış oldukları kazalar neticesinde yapılacak kurtarma ve çekme işlemini kapsar.

A Sınıfı Çekici ve Kurtarıcı Hizmeti Yapacaklarda Aranacak Şartlar;

• 25 ton ve üzeri olan araçları kaldırabilecek 1 adet mobil vinç,
• 10 tona kadar olan araçları kaldırabilecek veya çekebilecek 1 adet bomlu kurtarıcı,
• 2 adet hidrolik kayar kasa veya üzerine almalı platformlu araç,
• Gerektiğinde römork veya yarı römorku çekebilecek özmal veya sözleşmeli olarak 1 adet çekicisi olmak üzere adına kayıtlı en az 4 adet çekici kurtarıcısı bulunan işletmecilerin bu kategoride değerlendirilmesine,

B Sınıfı Çekici ve Kurtarıcılar:

Azami yüklü ağırlığı 12 tondan 25 tona kadar olan kamyon ve kamyonet cinsi araçlar ile istiap haddi 30 kişiye kadar olan otobüs cinsi araçların karışmış oldukları kazalar neticesinde yapılacak kurtarma ve çekme işlemini kapsar.

B Sınıfı Çekici ve Kurtarıcı Hizmeti Yapacaklarda Aranacak Şartlar;

• 12 tondan 25 tona kadar olan araçları kaldırabilecek 1 adet mobil vinç,
• 10 tona kadar olan araçları kaldırabilecek, çekebilecek veya üzerine alabilecek 1 adet bomlu kurtarıcı,
• 1 adet hidrolik kayar kasa veya üzerine almalı platformlu araç olmak üzere adına kayıtlı en az 3 adet çekici ve kurtarıcısı bulunan işletmecilerin bu kategoride değerlendirilmesine,

C Sınıfı Çekici ve Kurtarıcılar:

(B) Sınıfı sürücü belgesi ile sürülen tüm araçların karışmış oldukları kazalar neticesinde yapılacak kurtarma ve çekme işlemini kapsar.

C Sınıfı Çekici ve Kurtarıcı Hizmeti Yapacaklarda Aranacak Şartlar;

Adına kayıtlı en az 2 adet özel donanımlı veya platformlu çekici ve kurtarıcısı bulunan işletmecilerin bu kategoride değerlendirilmesine,

D Sınıfı Çekici ve Kurtarıcılar;

Yalnız özel işlerde çekme, kurtarma ve taşıma faaliyetlerinde bulunacakları kapsar. Bu kategorideki işletmecilerin kazalara çağrılma mecburiyetleri bulunmaz.

Ayrıca bu araçlarla birlikte işletmecilerden;

1. Uhdesinde bulunması gereken araçların 4925 Sayılı Kanun gereği K1 veya K2 Yetki Belgesi ve bu belgeye bağlı olarak taşıt listesine kayıtlı olmaları ve araç taşıt kartlarının bulunması,
2. Hasara uğrayan aracı çekme ve kurtarma işlemlerinde hasarlı aracın frenini boşaltma, elektrik donanımını devre dışı bırakma, mevcut ekipmanları kullanma özelliklerine haiz personellerin bulunduğunu yazılı olarak taahhüt etmesi,
3. A, B ve C sınıfı işletmeciler, araçlarında en az 2 adet 12 kg’lık yangın söndürme tüpleri veya yangın söndürme cihazı, oksijen kaynağı ekipmanı, metal kesmek ve açmak için hidrolik kesici-ayırıcı, spiral taşı, jeneratör, seyyar aydınlatma tertibatı, torbalarda taş tozu, çelik halat, çeki demiri, seyyar trafik ikaz ve yönlendirme levhaları, seyyar kriko vb. yardımcı malzemelerinin bulundurulması, ayrıca bulundurulacak seyyar krikolar ile çeki demiri ve çelik halatlar, kendi sınıfındaki araçları kaldırabilecek ve çekebilecek nitelikte eş değer olması,
4. Çekme ve kurtarma işlemlerinde hizmet sunacak olan araçlar 20 yaşından büyük olamaz. 20 yaşın üzerindeki araçların bu yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl içerisinde 20 yaştan küçük başka araçlarla faaliyetlerine devam etmesi,
5. İşletmecilere ait araçların veya personelin çekilen veya kurtarılan araçların çekme veya kurtarma çalışmaları sırasında uğrayabileceği maddi zararlarla ilgili olarak sigorta zorunluluğu aranması,
6. Olay yerinden aracı çektiren görevlilerin, aracı çeken işletmecinin, aracı teslim alan otopark görevlilerinin ve en son olarak aracın mal sahibine teslim edilmesine kadar olan aşamanın kayıt altına alınması,
7. Kazaya karışanların talebi halinde ise gecikmemek kaydı ile istediği çekiciden yararlanması istenir.

+ Çekici ve kurtarıcı olarak faaliyet gösterecek olan işletmeciler kendi personelinin sorumluluğu altında bu yönetmelikle belirlenen esas ve usuller doğrultusunda faaliyet gösterirler.

+ Kazada meydana gelen zarar dışında, işletmecilerin veya yardımcı personelinin her türlü araç çekme ve kurtarma çalışmalarından doğabilecek mali, hukuki ve cezai sorumluluk işletmeciye aittir. Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde çekme ve kurtarma faaliyetinde bulunulmasından dolayı Büyükşehir Belediyesi ile olan ilişkilerde muhatap sadece işletmecidir. Büyükşehir Belediyesi’nin çekme-kurtarma işlemi sırasında meydana gelebilecek zararlarla ilgili herhangi bir sorumluluğu yoktur.

Araç Çekme ve Kurtarma İle İlgili Genel Hükümler

+ Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde bulunan başta 04 Otoyolu, D/100 Karayolu ve D/130 Karayolu ile diğer Devlet Karayollarında meydana gelebilecek trafik kazalarında yolun trafiğe açılması ve hareket kabiliyetini kaybeden araçların kaldırılması ve trafikten men edilen araçların çekilmesi işlemlerinde öncelikle resmi kuruluşlara ait araç ve ekipmanlardan yararlanılır.

+ Ancak yasak yer ve haller ile trafikten men edilen araç çekme ve kurtarma işlerinde resmi kuruluşlara ait araç ve ekipmanın bulunmaması halinde yardımcı unsur olarak Büyükşehir Belediyesi’nden ruhsatlı çekici ve kurtarıcı faaliyeti gösteren işletmecilerden yararlanılır.

+ Araç çekme ve kurtarma işi yapacak işletmecilerin sorumluluk alanları ve iş adresini belirttiği Belediyenin mücavir alanları ile sınırlıdır. Ancak ihtiyaç duyulması halinde trafik görevlisinin zabıtasının denetim ve kontrolünde geçici olarak bir başka Belediyenin sınırları içerisinde de çekme ve kurtarma işi yapılır.

+ Çekme ve kurtarma işinin gereği aciliyet gerektiren durumlar ile yolun kapanması ile yaralı ve ölünün bulunması halinde ve bu işin mevcut çekiciler ile yerine getirilemeyeceğinin anlaşılması üzerine çalışma talimatına uyulmaksızın temin edilecek araçlarla en seri şekilde araç çekme ve kurtarma işi yapılır.

+ Çekme ve Kurtarma işi yapacak gerçek ve tüzel kişilerin, trafikten men edilen veya kazaya karışan araçların otoparklarda muhafaza altına alınması hususunda daha önce İl Trafik Komisyonu veya UKOME tarafından izin verilen ve otopark yönergesine uygun bir otoparkının olması zorunludur. Ancak otoparkı bulunmayan gerçek ve tüzel kişilere ait çekici ve kurtarıcılık işi yapan işletmecilerin aynı Belediye sınırları içerisinde faaliyet gösteren ve araç bağlanması UTDK kararıyla uygun görülen otoparklardan protokol yapmak suretiyle yararlanmaları mümkündür. Bu durumda ilgili protokolü Büyükşehir Belediyesine sunmak zorundadır.

+ Araç çekme ve kurtarma işi yapacak gerçek ve tüzel kişilerin çekme ve kurtarma işlemlerinde kendilerine ait araç ve gereç ile ekipmanlarının ve bu konuda eğitilmiş personelinin bulunması zorunludur.

+ Meydana gelen trafik kazalarında birinci öncelik araçlar içerisinde bulunan sürücü ve yolcuların kurtarılması, ikinci öncelik ise yolun trafiğe açılması ve araçların yol dışı edilmesi çalışma talimatının esas ilkesidir.

+ Araç çekme ve kurtarma işi yapacak gerçek ve tüzel kişiler çekme ve kurtarma işlemleriyle ilgili olarak araç cinsleri ve nitelikleri ile irtibat sağlanabileceği telefon numaraları ve adreslerini UKOME ile İl ve İlçe Emniyet Müdürlüklerine yazılı olarak bildirmek zorundadır.

+ Meydana gelen trafik kazalarında hareket kabiliyeti olmayan ve trafikten men edilen araçların çektirilmesi işlemlerinde çekici ve kurtarıcılar, kazaya karışan ve trafikten men edilen araçların cinslerine ve niteliklerine göre kazaların meydana geldiği Belediye sınırları esas alınarak sevk edilir. Bu işlemler trafik görevlilerince yapılır.

+ Kazaya karışanların isteği doğrultusunda hareket kabiliyeti olmayan araçların çekilmesi işlemlerinde sigorta şirketlerine ait çekicilerden de yararlanılır. Böyle durumlarda sigorta kuruluşlarınca talep edilse dahi trafik görevlisi tarafından sevk edilmedikçe ve sigorta şirketlerince görev verilmedikçe hiçbir çekici ve kurtarıcı meydana gelen kazalarda kaza mahalline intikal edemez, müdahil olamaz, çekme ve kurtarma ile taşıma faaliyetlerinde bulunamaz.

+ Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde yasak yer ve hallerde çekilecek araçların çekme ücretleri ile bu araçların otoparklarda muhafaza altına alınması işlemleri ile ilgili olarak otopark ücretleri, trafik kuruluşlarınca trafikten men edilen araçların cinslerine göre çekme ücretleri ile günlük otopark ücretleri, karayolu üzerinde kazaya karışarak veya arızalanarak hareket kabiliyetini kaybeden araçlar ile sürücüleri tarafından terk edilen araçların çekme ücretleri ve otopark ücretleri UKOME tarafından belirlenir.

Bu araçların otoparklarda muhafaza altına alınması işlemlerindeki otopark ücretleri ile trafikten men edilen araçlarla ilgili otopark ücreti UKOME tarafından belirlenen tarifeye göre alınır.

+ 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanununda yazılı herhangi bir maddenin ihlal edilmesi halinde trafikten men edilmesi gereken araçların çekici vasıtasıyla çekilmesi zorunluluğunun ortaya çıkması halinde bu araçlarda çekme ücreti olarak yasak yer ve hallerdeki ücret tarifesi uygulanır.

+ Kazaya karışan yüklü araçların kaza nedeniyle etrafa dağılan yük, eşya, malzeme vb. toplanması ile ilgili UKOME’nin tespit ettiği bir ücret tarifesi yoktur. Bu işlemler trafik görevlisi gözetiminde ve talimatı ile yaptırılır.

+ Araç çekme ve kurtarma işi yapacak gerçek ve tüzel kişilerin çekme ve kurtarma işlerinde Büyükşehir Belediyesi’nden ücret tarifesi almaları ve bu tarifeleri vatandaşın görebileceği yerlerde bulundurmaları zorunludur. Tarifesi bulunmayan çekici ve kurtarıcılar olay yerine sevk edilemez ve araç çekmelerine izin verilmez.

+ Araç çekme ve kurtarma işi yapacak gerçek ve tüzel kişiler UKOME’nin tespit ettiği ücret tarifesini uygulamak ve bu talimatta belirtilen hususlara göre faaliyette bulunmak zorundadırlar.

Trafikten Men Edilen ve Yasak Yer ve Hallerde Çekilecek Araçlarla İlgili Hükümler:

+ Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde trafikten men edilen ve yasak yer ve hallerde çekilecek araçlar ile bu araçların otoparklarda muhafaza altına alınması işlemlerinde öncelikle resmi kuruluşlara ait çekici ve kurtarıcılardan yararlanılır. Trafikten men edilen ve yasak yer ve hallerde çekilecek araçlarda özel donanımlı çekiciler kullanılır. Kurtarıcılarla çekmelerde gerekli durumlarda lift kullanılır.

+ Yasak yer ve hallerde çekilmesi gereken araçlar trafik görevlisi nezaretinde çekilir. Kaldırma ve çekme işlemini yürüten görevliler hiçbir şekilde trafik görevlisinin tespit ettiği araç dışında başka bir aracı çekemez. Araç çekme işlemleri öncelikle trafik akışını olumsuz yönde etkileyen araçlar için, daha sonra park yasağına uymayan araçlar için uygulanır.

+ Kaldırma ve çekme işlemini yürüten görevliler araçların herhangi bir şekilde zarar görmemesi için gereken dikkat ve titizliği göstermek zorundadır.

+ Toplu taşıma araçları ile taksi duraklarına, yaya kaldırımı ve geçitlerine, okul geçitlerine, kamu kurum ve kuruluşları ile hastane, sağlık kuruluşu, garaj, park, konut gibi yerlerin giriş ve çıkışlarına, usulüne uygun park etmiş araçların ikinci sıra yanına, kavşak içlerine, tünel girişlerine, köprü girişlerine ve üzerlerine, yangın musluklarının bulundukları yerlere, engelli araçları için ayrılmış park yerlerine park etmiş araçlar ile trafiğin düzeni ve güvenliği bakımından tehlike oluşturan araçlar en az zarar görecek şekilde kaldırılır.

+ Kapıları açık bırakılmış olan araçlar yetkili trafik görevlisine bildirilerek ve trafik görevlisinin nezaretinde en yakın ve uygun bir otopark alanına kaldırılır. Durum bir tutanakla tespit edilerek araç muhafaza altına alınır.

+ Araçların çekilmesinden doğan ücretler tahsil edilmeden araçlar sahiplerine teslim edilmez.

+ Trafikten men edilen veya yasak yerlerde ve hallerde park etmiş araç sahipleri, görevlilerin kusurlarından meydana gelmemiş olan zararları, araçların çekmeye uygun olmayan yapılarından dolayı kabullenmiş sayılırlar.

+ Yasak yerlerde ve hallerde park etmiş araçlar çekilirken araç sahibi veya sürücüsünün gelmesi durumunda araç otoparka götürülmeden indirilerek, araç sahibine veya sürücüsüne teslim edilir.

Denetim ve Cezalar

Bu yönetmelikte belirlenen hususlarla ilgili denetimler, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi (Ulaşım ve Zabıta), İl ve İlçe Emniyet Müdürlükleri, İl ve İlçe Jandarma Komutanlıkları, Karayolları 14.Şube ve Otoyol Bakım İşletme Şeflikleri, İl ve İlçe Vergi Daire Müdürlükleri ve İlçe Belediye Başkanlıkları tarafından görevlendirilen denetim elemanları tarafından yapılacak.

Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket eden işletmeciler hakkında 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 22. maddesi ve 1608 sayılı Kanunun ilgili hükümleri uygulanır.

Çalışma İzni

Madde 34- UTDK kararı ile çekici ve kurtarıcı hizmeti vermeleri uygun görülen işletmelere Ulş.D.Bşk.lığı UKOME Şube Müdürlüğünce izin belgesi verilir. İzin belgesi olmayanlar Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde çekici ve kurtarıcı hizmeti veremezler.