arama

İşletme Nedir: Çeşitleri ve Amaçları Nelerdir?

işletme
  • paylaş
  • paylaş
  • paylaş
  • paylaş
  • paylaş

İşletme Nedir? sorusuna en iyi yanıtları sağlamak ve işletmenizi bu çerçevede ele almak için rehberimizi kullanabilirsiniz.

Yeni İş Fikirleri platformunda yer alan iş fikirlerinden birçoğunu hayata geçirmek için işletme kurmak gerekir. İşletme en genel haliyle, kar veya farklı faydalar elde etmek amacıyla kurulan organizasyonlara verilen addır. İşletmenin birçok farklı kategoride çeşitli amaçları da bulunabilmektedir.

Rehberimizde işletme nedir, çeşitleri ve işletmenin amaçları nelerdir sorularına en net yanıtları sağlamaya çalışacağız.

İŞLETME NEDİR?

işletmeler

Ekonomi dünyasında işletmelerin en genel amacı kar elde etmektir. Ancak kar, doğrudan banka hesaplarına yansıyan bir para olmayabilir. İşletmelerin farklı kategorilerde elde edebileceği yararları da bulunabilir. Bir işletme yıllarca zarar ettiği halde; işletme sahipleri tarafından işletilmeye devam edilebilir.

İşletmeler sanayi, hizmet, teknoloji veya tarım sektörlerinde faaliyet göstermektedir. Diğer tüm spesifik alanlardaki işletmelerin genel amacı da sanayi, hizmet ve tarım sektörüne destek sağlamaktır.

Ülkelerin gelişmişlik seviyelerinin en büyük göstergelerinden biri işletmelerinin başarısıdır. Gelişmiş ülkelerde daha fazla başarılı işletmelere rastlamak mümkündür.

İşletmelerin en genel amacı insanların çeşitli ihtiyaçlarını karşılamaktır. Örneğin, uzay teknolojilerine yönelik jet yakıtı üreten bir şirketin ana amacı insanların uzay konusundaki bilgisini artırmaktır. Ya da tavuk yemi üreten bir şirket, insanların gıda ihtiyaçlarına hizmet eder. İşletmelerin ana amacı insanlara hizmet etmektir.

İşletmeler ülkelerin ekonomik sisteminin yapı taşını oluşturur.

İŞLETME ÇEŞİTLERİ?

işletme çeşitleri

Günümüz ekonomi sisteminde işletmenin birçok çeşidi bulunur. İşletme çeşitleri belirli bazı kategoriler altında değerlendirilebilir:

Sanayi Endüstri İşletmeleri: Üretim yapan şirketlerdir. Genel olarak mevcut kaynakları farklı şekillerde dönüştürerek ürün elde ederler.

Hizmet İşletmeleri: Sanayi endüstri işletmelerinin ve diğer tüm insan ihtiyaçlarının insanlara ve diğer işletmelere sunulmasına aracılık ederler.

Mülkiyet Farklarına Göre;

Kamu İşletmeleri: Doğrudan devlet eliyle kurulan işletmelerdir. Aynı zamanda özel sektörün de payı bulunabilir. Ana sermaye kamu tarafından sağlanır.

Özel İşletmeler: Doğrudan girişimci ve yatırımcılar tarafından finanse edilerek kurulan işletmelerdir. Ana amaç kar elde etmektir.

Yabancı İşletmeler: Bulunduğu ülke dışındaki başka bir ülkeye ait kişi veya devletler tarafından kurulan işletmelerdir. Aynı zamanda yerli yatırımcılar ile de ortaklıklar kurulabilir.

Hukuki Yapılarına Göre;

Şahıs İşletmeleri

  • Tek Kişi İşletmesi
  • Adi Şirket
  • Kollektif Şirket
  • Adi Komandit Şirket

Sermaye İşletmeleri

  • Anonim Şirket
  • Limited Şirket
  • Hisseli Komandit Şirket
  • Kooperatif

Hukuki Kamu İşletmeleri

  • Kamu İktisadi Teşebbüsleri
  • İktisadi Devlet Teşekkülleri
  • Kamu İktisadi Kuruluşları
  • Yerel Yönetim İşletmeleri
  • Katma Bütçeli Yönetim İşletmeleri
  • Döner Sermayeli İşletmeler

Hukuki Yabancı İşletmeler

  • 6222 Sayılı Kanuna Göre Kurulanlar
  • Petrol Kanununa Göre Kurulanlar
  • 1567 Sayılı Kanuna Göre Kurulanlar
  • Uluslar Arası Anlaşmalarla Kurulanlar

SOSYAL İŞLETME

Sosyal işletme, günümüz iş dünyasında yeni bir işletme türüdür. Günümüz iş dünyasındaki, neredeyse tüm özel şirketleri tanımlayan geleneksel, kar maksimizasyonuna dayalı işletmelerden veya hayırseverlerin bağışlarına bağlı olarak yaşayan ve kar amacı gütmeyen kuruluşlardan oldukça farklıdır. Aynı zamanda “sosyal kuruluş”, “sosyal girişim” veya “sosyal sorumluluk işletmesi” gibi sıklıkla kullanılan terimlerden de farklılıklar içermektedir. Sosyal ekonomi sektörünün bir parçası olan sosyal işletmeler piyasa ekonomisi içinde, sosyal fayda sağlamak ve toplumun amaçlarına katkı vermek amacıyla mal veya hizmet üreten örgütlerdir.

İŞLETME AMAÇLARI NELERDİR?

işletme amaçları

Tüm dünyada işletmelerin en genel amacı kar elde etmektir. Ancak işletmelerin doğrudan para kazanmak dışında farklı yararlar sağlamak amacı da bulunabilir. İşletmenin amaçları;

KAR ELDE ETMEK

Şirketlerin ana amacı kar elde etmektir. Kar hesabı genellikle belirli bir dönem için ele alınır. Hesap genellikle aylık ve yıllık olarak ele alınır. Önceden seçilen dönem sonunda şirketin tüm kazandığı gelirler ile bu geliri elde etmek için yaptığı giderler arasındaki pozitif farka; kar, negatif farka ise zarar denir.

Örneğin, şirket aylık bilanço hazırlıyorsa ve 3 ayın sonunda 1 milyon lira ciro elde edip, bu ciroyu elde etmek için 800 bin lira gider oluşturduysa; 200 bin lira kar elde etmiştir.

Ticari işletmeler hayatını sürdürebilmek amacıyla kar elde etmek zorundadır. Aksi durumda sürekli olarak fonlanması gerekir.

TOPLUMA HİZMET ETMEK

İşletmelerin bir diğer önemli amacı, bulunduğu topluma hizmet etmektir. En çok sağlanan toplumsal hizmetler ise istihdam oluşturmak ve vergi vermektir. Bunlar dışında, işletmeler vakıflar kurarak da toplumsal bazı sorunlar için finansman desteği sağlarlar.

SÜREKLİLİK SAĞLAMAK

İşletmelerin en önemli amaçlarından biri de süreklilik sağlayarak varlığını sürdürmektir. İşletmeler başarılı bir şekilde yönetilerek çok uzun yıllar boyunca varlığını sürdürme amacını taşırlar.

REKABET ETMEK

İşletmelerin kuruluş amaçlarından biri de hizmet vereceği sektördeki diğer rakiplerini geçmektir. Bunu sağlamak için de rekabet ederler. İşletmelerin ana amaçlarından biri mutlak rekabette galibiyet elde etmektir.

KALİTELİ ÜRÜN ve HİZMET SAĞLAMAK

İşletmelerin özel amaçları arasında yer almaktadır. Kaliteli ürün veya hizmet sağlamak işletmelerin özel amaçları arasında yer alıyor. Düşük fiyat ile daha düşük kalitede ürün veya hizmet sağlamayı amaçlayan

BÜYÜME SAĞLAMAK

İşletmenin ana amaçlarından biri de sürekli olarak büyüme elde etmektir. Hiçbir işletme belirli bir dönem sonunda küçülme elde etmek istemeyecektir. Büyüme doğrudan kazanılan gelir olarak ele alınabileceği gibi; sektördeki payın artırılması ile de ölçülebilir. Kısaca; bir şirket daha az kar elde ettiği halde; sektördeki payını artırmayı başarırsa; bu büyüme olarak adlandırılabilir.

MARKA OLUŞTURMAK

işletmelerin en genel amaçlarından biri de marka oluşturmaktır. Genellikle özel şirketler tarafından marka oluşturmak için önemli düzeyde sermaye akışı sağlanır. Marka oluşturmayı başaran işletmeler, yukarıda yer alan tüm amaçları daha kolay gerçekleştirebilmektedir.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: Sektör Nedir?

  • Göksel Eren
    4 yıl önce

    Elinize kaleminize sağlık, yazarlarınız resmen insanlara destek vermek için bu işe girmiş. Bilgi paylaştıkça çoğalır, siz de bildiklerinizi paylaştığınız için herkes adına teşekkürü bir borç bilirim.

    26
    yorum beğen
  • İsmail Ayberk Gün
    4 yıl önce

    İşletme okuyan bir birey olarak bile yeni bakış açıları kazandım. Makaleyi yazan arkadaşa çok teşekkür ederim.

    27
    yorum beğen