Tarım destekleri ülkemizi tarımsal faaliyetler konusunda avantajlı kılmak amacıyla devlet tarafından sağlanmaktadır. Hem çiftçilere hem de tarım konusunda yatırım yapacak olan yatırımcılara sağlanan tarımsal destekler aracılığıyla çiftlik faaliyetlerinin daha karlı ve cazibeli olması hedeflenmektedir. Dünya genelinde tarım konusunda en fazla potansiyel taşıyan ülkelerden biri olan Türkiye’de tarım destekleri aracılığıyla önemli tarımsal büyüme kaydedilmiştir. Bir çiftçi veya tarıma yönelik yatırım yapacak yatırımcıysanız; bu rehberde tarıma yönelik sağlanan tüm destekleri ayrıntılı bir şekilde bulabilirsiniz.
Türkiye’de sık sık tarım destekleri için değişikler yaşanmaktadır. Rehberimiz 2021 yılının tümü için geçerli destek ödemelerini kapsamaktadır. 2022 yılı için henüz bir güncelleme yayınlanmamıştır. Tarıma yönelik faaliyetlerde bulunmadan önce destek fırsatları hakkında bilgi almanızı mutlaka öneririz. Birçok tarımsal faaliyet temelde ciddi karlılık sağlamıyor olsa bile destekler aracılığıyla cazibeli bir hal alabilmektedir. Bu nedenle tarım desteklerini önemseyin ve mutlaka tüm fırsatlar için başvuruda bulunun…
Tarım arazisi 5 dekar altında olan çiftçilere sağlanan destektir. Destek kapsamında her bir dekar için 100 lira ödeme yapılmaktadır. Destek başvuruları Tarım ve Orman Bakanlığı il-ilçe şubelerine yapılabilmektedir. Başvurular sırasında çiftçinin Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) dahil olması talep ediliyor.
Söz konusu destek ile fındık üretimi yapan çiftçilerin gelirinin artırılması planlanıyor. Uzun yıllardır mevcut olan fındık alan bazlı desteği için fındık kayıt sistemine dahil olmak gerekiyor. Sisteme dahil olanlar dekar başına 170 TL ek destek alabiliyor.
Başvurular için:
talep ediliyor.
Yetkilendirilmiş kurumlar aracılığıyla sertifikalı ürün yetiştiren çiftçilere yönelik sağlanan destektir. Sertifikasyon kuruluşları tarafından verilen sertifika ile Meyve, Sebze, Süs Bitkileri, Tıbbi Aromatik Bitkiler, Çeltik, Örtüaltı, Su Ürünleri ve Alabalık, Çipura, Levrek yetiştiren çiftçilere yönelik destek veriliyor. Destek kapsamında sağlanan ödemelerin tutarları şöyle:
İyi Tarım Uygulamaları Desteği | Sertifika | TL/da |
Meyve, Sebze | Bireysel | 50 |
| Grup | 40 |
Süs Bitkileri, Tıbbi Aromatik Bitkiler |
Bireysel | 100 |
Grup | 50 | |
Çeltik |
Bireysel Grup |
10 |
Örtüaltı |
Bireysel Grup |
150 |
Su Ürünleri | Sertifika | Kr/kg |
Alabalık, Çipura, Levrek (250.000 kg’a kadar 250.000 kg dahil) |
Bireysel
Grup |
25 |
Türkiye’de çiftçilerin en çok destek aldığı kapsamlardan biridir.
Mazot, gübre ve toprak analizi desteğinden yararlanmak isteyen çiftçiler:
yeterli.
Sağlanan desteklere ilişkin bilgiler:
ÜRÜNLER | MAZOT (TL/da) | GÜBRE (TL/da) | TOPLAM DESTEK (TL/da) |
Buğday, Arpa, Çavdar, Yulaf, Tritikale | 19,00 | 8,00 | 27,00 |
Çeltik, Kütlü Pamuk | 62,00 | 4,00 | 66,00 |
Nohut, Kuru Fasulye, Mercimek | 22,00 | 4,00 | 26,00 |
Patates | 27,00 | 4,00 | 31,00 |
Yağlık Ayçiçeği, Soya | 26,00 | 4,00 | 30,00 |
Dane Mısır | 25,00 | 4,00 | 29,00 |
Kuru Soğan, Kanola, Aspir, Yaş Çay, Fındık,Yem Bitkileri | 17,00 | 4,00 | 21,00 |
Zeytin | 15,00 | 4,00 | 19,00 |
Diğer Ürünler | 15,00 | 4,00 | 19,00 |
Nadas | 8,00 | | 8,00 |
Organik tarım yapan çiftçilerin aldığı destek türüdür. Destekten faydalanmak isteyen çiftçiler Çiftçi Kayıt Sistemi’ne dahil olduktan sonra söz konusu destekten faydalanmak üzere Tarım ve Orman Bakanlığı il-ilçe müdürlüklerine dilekçe ile başvurmalıdır. Destek kapsamında söz konusu ürünün hasadının gerçekleştirilmiş olması ve üretilen ürünün OTBİS’te kaydedilmiş olması gerekiyor. Destek kapsamında yapılan ödemeler:
Organik Tarım Desteklemesi | TL/da |
1.Kategori Üretim | 100 |
2.Kategori Üretim | 70 |
3.Kategori Üretim | 30 |
4.Kategori Üretim | 10 |
Organik Hayvancılık Desteği | TL/kovan |
Arılı Kovan | 10 |
Toprak analizi yapacak olan çiftçilere yönelik sağlanan destektir. Destek kapsamında her bir numune için 40 TL çiftçiye yönelik ödeme yapılmaktadır. Başvurular yine il ve ilçe müdürlüklerine yapılabilmektedir.
Sıra No | Biyolojik ve Biyoteknik Mücadele Desteği | Destek Miktarı (TL/da) |
1 | Örüaltında Biyoteknik Mücadele Desteği | 120 |
2 | Örtüaltında Biyolojik Mücadele Desteği | 400 |
Örtüaltı Paket Toplamı | | 520 |
3 | Biyoteknik Mücadele Desteği | 80 |
4 | Biyolojik Mücadele Desteği | 50 |
Açık alanda Paket Toplamı | | 130 |
Ülkemizde bitkisel üretime arız olan zararlı organizmalara karşı biyolojik ve/veya biyoteknik mücadelenin yaygınlaştırılması ile kimyasal ilaç kullanımının azaltılması ve kalıntının önlenmesi amacıyla örtüaltında ve açık alanda yukarıda belirtilen birim fiyatlarda biyolojik ve biyoteknik mücadele desteği ödemesi yapılır.
Başvuru Süreçleri
2020 yılında Örtüaltı için paket olarak 520 TL/da, Açık alanda ise paket olarak 130 TL/da destekleme ödemesi yapılacaktır. Destekleme ödemesinin uygulama esaslarının belirlendiği “Bitkisel Üretimde Biyolojik ve/veya Biyoteknik Mücadele Destekleme Ödemesi Uygulama Tebliği” 08 Kasım 2019 tarih ve 30942 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olup, Tebliğde belirtilen başvuru tarihlerinin takip edilmesi gerekmektedir.
Destekleme ödemesi başvurusu ve değerlendirilmesi
MADDE 6 – (1) 1/1/2019 tarihinden itibaren biyolojik ve/veya biyoteknik mücadele yapan üreticiler tarafından destek başvuruları kayısı, ayva, armut, elma, bağ, açıkta domates, zeytin, turunçgil, nar, şeftali ve nektarin için bu tebliğin Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren yayımını izleyen 7 gün içerisinde, örtü altı için ise 31/12/2020 tarihi mesai bitimine kadar, başvuru dilekçesi ve gerekli belgeler ile birlikte ÇKS ve/veya ÖKS kayıtlarının bulunduğu İl/İlçe Müdürlüğüne başvuru yapılır.
(2) Destekleme ödemesinden faydalanmak amacıyla üretici tarafından beyan edilen belgelerin ve uygulama bilgilerinin 4 üncü ve 5 inci maddelerde yer alan hususlara uygunluğu il/ilçe müdürlüğünce kontrol edilir ve Ek-2’de yer alan başvuru değerlendirme tutanağı hazırlanır.
İcmallerin hazırlanması ve askı işlemleri
MADDE 7 – (1) İl/İlçe müdürlüğü tarafından destekleme ödemesinden faydalanacak üreticilerin, 6 ncı maddeye göre belirlenmesi ile, üretici bilgileri ve destekleme ödemesi bilgileri, başvuru tarihinden itibaren beş gün içerisinde incelendikten sonra İcmal-1’e işlenir, il müdürlükleri tarafından alınan askı icmali, ilgili ilçe müdürlükleri veya muhtarlıklar marifetiyle beş gün süre ile askıya çıkartılır. Askıya çıkma tarihi ve saati ile askıdan indirme tarihi ve saati tutanağa bağlanır. Tutanak muhtar ve/veya aza tarafından güncel tarihle imzalanır. Askı ve itiraz süresince herhangi bir itiraz olmaz ise icmallerdeki bilgiler doğru kabul edilir. Daha sonra yapılacak itirazlar değerlendirmeye alınmaz ve herhangi bir hak doğurmaz. Askı süresi sonunda itirazlar, il/ilçe tahkim komisyonları marifetiyle askı icmali askıdan indirildikten sonra beş gün içerisinde sonuçlandırılarak İcmal-1 kesinleştirilir.
(2) Askı ve itiraz süresi bitimi sonrasında idari kaynaklı hata olması halinde yapılacak itirazlar il/ilçe müdürlüğü tarafından değerlendirilir. Bu değerlendirmenin sonucunda karara bağlanamayan itirazlar il/ilçe tahkim komisyonlarınca değerlendirilerek sonuçlandırılır. Normal ödemeler tamamlandıktan sonra yapılması gereken ödemeler için il/ilçe tahkim komisyonlarınca karar alınması için Bakanlığa yazılacak yazıya söz konusu il/ilçe tahkim komisyonu kararı da eklenmelidir.
(3) Askı ve itiraz süresi boyunca askıdaki icmal bilgilerine karşı ilgililer tarafından yapılacak itirazlar il/ilçe müdürlüklerine yazılı olarak yapılmalıdır.
(4) İlçe müdürlüğü oluşturdukları İcmal-1 ve İcmal-2’leri en geç kayısı, ayva, armut, elma, bağ, açıkta domates, zeytin, turunçgil, nar, şeftali ve nektarin için 10/12/2020 tarihine kadar, örtü altı için ise 21/02/2020 tarihine kadar İl Müdürlüğüne bildirir.
(5) İl müdürlüğü tarafından, ödemeye esas İcmal-3’ler sistem çıktısı onaylı olarak (düzenleyen, kontrol eden, onaylayan şeklinde elektronik imza ile imzalanarak), ilçe müdürlüklerinden gelen İcmal-1 ve İcmal-2 ile birlikte kayısı, ayva, armut, elma, bağ, açıkta domates, zeytin, turunçgil, nar, şeftali ve nektarin için 16/12/2020 tarihine kadar, örtü altı için ise 10/03/2020 tarihine kadar Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğüne gönderilir.
İcmalş 3’de adı geçen personelin adı üst yazının onay akışında da mutlaka parafçı/imzacı olarak yer almalıdır.
(6) İcmallerde destek verilen feromon+tuzak, feromon ve faydalı böcek adet miktarları mutlaka yazılmalıdır
DESTEK MİKTARLARI
ÜRÜN | BİYOLOJİK MÜC. DESTEK MİKTARI (TL/da) | BİYOTEKNİK MÜC. DESTEK MİKTARI (TL/da) |
Örtüaltı (Domates,Biber, Patlıcan, Hıyar, Kabak) | 400 | 120 (Feromon+Tuzak)
60 (Yalnızca Feromon) |
Turunçgil | 50 | 80 (Feromon+Tuzak) |
| | 30 (Yalnızca Feromon) |
Domates (Açıkta) | – | 50 (Feromon+Tuzak)
30 (Yalnızca Feromon) |
Elma | – | 50 (Feromon yayıcısı) |
Bağ | – | 50 (Feromon yayıcısı) |
Zeytin | – | 33 |
Kayısı | – | 50 |
Nar | 50 | 80 |
Ayva | - | 50 |
Armut | - | 50 |
Şeftali | - | 80 |
Nektarin | - | 80 |
ÇEVRE AMAÇLI TARIM ARAZİ. KORUN. (ÇATAK) DESTEGİ | (TL/da) |
I Kategori | 45 |
II Kategori | 60 |
III Kategori | 135 |
DESTEKLEME UYGULAMA TAKVİMİ | ||||
Destekleme Adı | Belge Teslim Başlangıç Tarihi | Belge Teslim Bitiş Tarihi | Askı Süresi | Kesin İcmallerin BÜGEM’e Gönderilme Tarihleri |
Çevre Amaçlı Tarım Arazilerini Koruma (ÇATAK) Programını Tercih Eden Üreticilerin Desteklenmesi | 01.03.2015 | 30.09.2015 | 10 (On) Gün | Kasım 2015 |
Çevre Amaçlı Tarım Arazilerini Koruma (ÇATAK) Programı Desteği Başvuru Süreçleri:
Destekleme kapsamında ÇTS’ye kayıtlı olan çiftçilerin, en az 5 dekar alanda bulunan ve verim ve kaliteden düşmüş gençleştirme budamasına ihtiyaç duyulan zeytin ağaçları için destek veriliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı il-ilçe müdürlükleri tarafından dekar başına verilen ödeme tutarı 100 TL’dir.
Yetkilendirilmiş kurumlar tarafından alınan sertifika ile fidan üretimi yapan çiftçilere yönelik verilen destektir. Destek kapsamında aşılı fidanlar için 1 TL, aşısız fidanlar için 50 kuruş ödeme yapılıyor.
Sertifikalı Fidan/Fide ve Standart Fidan Kullanım Desteği (TL/da) | Standart | Sertifikalı |
Bodur/Yarı Bodur Meyve Türleri ile Bahçe Tesisi | 100 | 400 |
Çilek Fidesi Desteği | – | 400 |
Diğer Meyve Fidanları ile Bahçe Tesisi (Bağ ve Nar hariç) | 100 | 280 |
Destekleme Adı | Belge Teslim Başlangıç Tarihi | Belge Teslim Bitiş Tarihi | Askı Süresi | Kesin İcmallerin BÜGEM’ e Gönderilme Tarihi |
Yurt İçi Sertifikalı Fidan/Fide ve Standart Fidan Kullanım Desteği | 01.11.2018 | 15.11.2019 | 5 (Beş) Gün | Aralık 2019 |
Yurt İçi Sertifikalı Fidan/Fide ve Standart Fidan Kullanım Desteğinden Yararlanmak İsteyen Çiftçiler İçin Başvuru Süreci
Yurt İçi Sertifikalı Fidan/Fide ve Standart Fidan Kullanım Desteği | Asgari Alan Toplamı (da.) |
Bodur / yarı bodur meyve fidanları ile bahçe tesisi | 5 |
Diğer meyve fidanları ile bahçe tesisiAntepfıstığı üretim materyali (anaç) çöğürü ile bahçe tesisiÇilek, mavi yemiş, kuşburnu, kivi, kızılcık ve aronya bahçesi tesisi3Çilek (örtüaltı)1
Desteklemeye Başvuracak Kuruluşlar | Destekleme Yapılacak Azami Tarım Danışmanı Sayısı | Destekleme Miktarı TL / Tarım Danışmanı |
Ziraat Odası ve
Üretici Örgütleri (Birlik,Kooperatif) |
5 |
35.000 |
Yurt İçi Sertifikalı Tohum Kullanım Desteği | TL/da |
Aspir, Kanola (Kolza), Susam | 4 |
Çavdar, Tritikale, Yulaf | 6 |
Çeltik | 8 |
Arpa, Buğday | 8,5 |
Fiğ, Korunga, Yem Bezelyesi | 20 |
Yerfıstığı | 15 |
Yonca | 30 |
Kuru Fasulye, Mercimek, Nohut, Soya Fasulyesi | 20 |
Patates | 80 |
Destekleme Uygulama Takvimi | ||||
Destekleme Adı | Belge Teslim Başlangıç Tarihi | Belge Teslim Bitiş Tarihi | Askı Süresi | Kesin İcmallerin BÜGEM’ e Gönderilme Tarihi |
Sertifikalı Tohum Kullanım Desteği (2019) | 01.11.2018 | 15.11.2019 | 5 (Beş) Gün | Aralık 2020 |
Sertifikalı Tohum Kullanım Desteği Başvuru Süreci:
Sertifikalı tohum kullanım desteğinden yararlanmak isteyen çiftçilerimiz;
Yurt İçi Sertifikalı Tohum Üretim Desteği | TL/kg |
Arpa, Çavdar, Tritikale, Yulaf, | 0,08 |
Buğday, Patates | 0,10 |
Çeltik | 0,25 |
Soya Fasulyesi | 0,35 |
Aspir, Kuru Fasulye, Mercimek, Nohut | 0,50 |
Susam | 0,60 |
Fiğ, Korunga, Yem Bezelyesi | 1,50 |
Kanola | 1,20 |
Yerfıstığı | 0,80 |
Kanola (Kolza) | 1,20 |
Yonca | 4,00 |
Orijinal/Temel ve Üstü Tohumluk Üretimi |
Aldığı Desteğe
%100 İlave |
Başvuru Süreçleri
Destekleme Adı | Belge Teslim Başlangıç Tarihi | Belge Teslim Bitiş Tarihi | Askı Süresi | Sertifika Düzenlenme Tarihi | Satışın Tamamlanması Gereken Son Tarih | Kesin İcmallerin BÜGEM’ e Gönderilme Tarihi |
Yurt İçi Sertifikalı Tohum Üretim Desteği |
Tebliğ yayım tarihi
30.10.2020
KEP ile bildirim
1/7/2018
30/6/201930/10/2020Kasım 2020
Yurt İçi Sertifikalı Tohum/Fidan Üretimi Desteğinden Faydalanmak İsteyen Üreticiler
1. Bakanlık tarafından Yetkilendirilmiş Tohumculuk Kuruluşu (YTK) olmalıdırlar.
2. ÇKS’ye kayıtlı olmalıdırlar.
3. Üretecekleri tohumların sertifikasını almalıdırlar. Bunun için Tohumluk Beyannamesi vereceklerdir. Tohumluk beyannamesini, tohum üretimini gerçekleştirecekleri alanın idari sınır olarak dahil olduğu Bakanlık İl Müdürlüğü’ne verirler. Tohum üreticileri tohum üretimini gerçekleştirecekleri alanlar farklı illerin idari sınırları içerisinde kalıyorsa veya farklı illerin idari sınırları içerisinde gerçekleşecekse her ile ayrı ayrı tohumluk beyannamesi verir. Üretim yapacakları alanı belirtir. ÇKS’ye kayıtlı oldukları ilin bilgisini de verirler.
4. Tohum üreticileri, Tohumluk Beyannamesi’ni verdikten sonra ÇKS kayıtlarının bulunduğu il veya ilçe müdürlüğüne Yurt İçi Sertifikalı Tohum Üretiminin Desteklenmesi’nden faydalanmak üzere başvuru yaparlar.
5. Tohum üreticileri Yurt İçi Sertifikalı Tohum Üretiminin Desteklenmesi’nden faydalanmak üzere başvuru yaptıkları sırada aşağıda dokümanları da hazır ederler;
SERTİFİKALI TOHUM ÜRETİM DESTEKLEMESİ
Tohumculuk sektörünün uluslararası rekabete uygun bir şekilde gelişmesini sağlamak için yurt içi tohum üretiminin yetersiz olduğu bazı türlerde, yurt içinde sertifikalı tohumluk üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, yurt içinde satışını gerçekleştiren yetkilendirilmiş tohumculuk kuruluşlarına kg başına destekleme veriliyor.
FARK ÖDEMESİ DESTEKLERİ |
Kr/kg |
Yağlık Ayçiçeği | 40 |
Kütlü Pamuk | 80 |
Soya Fasulyesi | 60 |
Kanola (Kolza) | 50 |
Aspir | 55 |
Dane Mısır | 3 |
Buğday, Arpa, Yulaf, Çavdar, Tritikale | 5 |
Çeltik | 10 |
Kuru Fasulye, Nohut, Mercimek | 50 |
Zeytinyağı | 80 |
Yaş Çay | 13 |
Yeraltı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğunun Bakanlıkça tespit edildiği havzalarda 2018 yılında ekilen mercimek ve nohut için | Aldığı Desteğe %50 İlave |
Başvuru Süreçleri
Destekleme Adı | Belge Teslim Başlangıç Tarihi |
Belge Teslim Bitiş Tarihi |
Kesin İcmallerin BÜGEM e gönderilme Tarihi |
Yağlı tohumlu Bitkiler Fark Ödemesi Desteği | Tebliğ yayım tarihi | 1.4.2020 | Aralık 2019
Mart 2020 Mayıs 2020 |
Hububat Baklagil Fark Ödemesi Desteği | Tebliğ yayım tarihi | 30.4.2020 | Aralık 2019
Mart 2020 Mayıs 2020 |
Dane Mısır Fark Ödemesi desteği | Tebliğ yayım tarihi | 30.4.2020 | Aralık 2019
Mart 2020 Mayıs 2020 |
Zeytinyağı Fark Ödemesi Desteği |
Tebliğ Yayım Tarihi |
Tasiriye Faturası ve Alım Satım Belgesi İle 30.09.2020 |
Kasım 2020 |
Dane Zeytin Fark Ödemesi Desteği |
Tebliğ Yayım Tarihi |
Alım Satım Belgesi İle 01.04.2020 |
Haziran 2020 |
Fındık Alan Bazlı Gelir Desteği |
ÇKS’ye Kayıt Başlangıç Tarihi |
ÇKS’ye Kayıt Bitiş Tarihi |
Şubat 2020 |
Küçük Aile İşletmesi Desteği |
ÇKS’ye Kayıt Başlangıç Tarihi |
ÇKS’ye Kayıt Bitiş Tarihi |
Şubat 2020 |
Geleneksel Zeytin Bahçelerinin Rehabilitasyonu Desteği | Tebliğ Yayım Tarihi | 22.11.2019 | Mayıs 2020 |
Bombus Arısı Kullanım Desteği | Tebliğ Yayım Tarihi | 31.12.2019 | Şubat 2020 |
Desteklemelerden faydalanmak isteyen çiftçilerin;
Yem Bitkileri Desteği |
TL/da/yıl |
Çok Yıllıklar | 90 |
Tek Yıllıklar | 60 |
Yeşil Otlar (Arpa ve Buğday) | 30 |
Yapay Çayır Mera | 150 |
Silajlık Mısır | 100 |
Kuru Şartlarda Ekilişi Yapılan Yem Bitkileri | 40 |
Yeraltı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğunun Bakanlıkça tespit edildiği havzalarda 2019 yılında ekilen fiğ, macar fiği, burçak ve mürdümük için |
Aldığı Desteğe %50 İlave |
Destekleme Uygulama Takvimi | ||||
Destekleme Adı | Belge Teslim Başlangıç Tarihi | Belge Teslim Bitiş Tarihi | Askı Süresi | Kesin İcmallerin BÜGEM’e Gönderilme Tarihi |
Yem Bitkileri Üretimi Desteği | 01.01.2019 | 15.11.2019 | 5 (Beş) Gün | Aralık 2019 |
Yem Bitkileri Üretimi Desteği Başvuru Süreci Örneği:
Yem Bitkileri Üretimi Desteğinden faydalanmak isteyen çiftçilerimiz,